سن مناسب کودکان برای استفاده از اینترنت و فضای مجازی

۱۴۰۳/۱۱/۰۲

فضای مجازی و اینترنت، دنیای شگفت‌انگیز و جذابی برای کودکان به شمار می‌رود. در این دوران که بسیاری از آموزش‌ها و ارتباطات در بستر فضای آنلاین شکل می‌گیرد، استفاده از تکنولوژی و اینترنت برای کودکان، به‌طور چشم‌گیری ضروری و مفید است. اینترنت به کودکان این امکان را می‌دهد تا در کلاس‌های آنلاین، فعالیت‌های فوق‌برنامه، تحقیق‌ها، و بازی‌های تعاملی شرکت کنند و ارتباطات موثری با معلمان و دوستان خود برقرار کنند. با وجود مزایای فراوانی که فضای مجازی برای کودکان به همراه دارد، نگرانی‌های بسیاری از سوی والدین درباره‌ی نظارت بر استفاده از اینترنت و خطرات احتمالی این دنیای بدون مرز وجود دارد. در این مقاله سعی می‌کنیم به نکات مهمی درباره‌ی حضور کودکان در فضای مجازی بپردازیم و راهکارهایی را برای استفاده صحیح و ایمن از اینترنت برای کودکان ارائه دهیم. سن مناسب برای استفاده از اینترنت و فضای مجازی سن مناسب برای استفاده از اینترنت، وابسته به شرایط و نیازهای هر خانواده است. شواهد نشان می‌دهد که برخی کودکان از سنین پایین‌تری مثل ۳ سالگی وارد دنیای آنلاین می‌شوند. البته، این مسئله کاملاً به والدین بستگی دارد که برای هر سن، چه برنامه‌ها و وب‌سایت‌هایی مناسب هستند و بر فعالیت‌های آنلاین کودک خود نظارت کنند. بسیاری از برنامه‌ها و شبکه‌های اجتماعی نیز محدودیت سنی برای کاربران دارند و معمولاً این محدودیت از ۱۳ سال شروع می‌شود. با این حال، نگرانی‌های والدین در این زمینه متفاوت است. برخی ترجیح می‌دهند اجازه دهند که کودکان پس از رسیدن به سن مدرسه ابتدایی، به دنیای اینترنت وارد شوند. در حالی که دیگران نگران هستند که اگر فرزندشان زودتر با فضای آنلاین آشنا نشود، ممکن است در مدرسه و ارتباطات اجتماعی عقب بماند. اما باید توجه داشت که بهترین راهکار برای رشد کودکان، همان شیوه‌های سنتی ارتباط و یادگیری مانند گفت‌وگو با کودک، کتاب‌خوانی، آواز خواندن و پشتیبانی از کنجکاوی آن‌ها است. اگر قصد دارید کودک‌تان با فضای مجازی آشنا شود، نکات زیر را در نظر داشته باشید: نظارت بر استفاده از اینترنت و فضای مجازی به جای مخفی کردن رمزهای اینترنتی از کودک، بهتر است به او آموزش دهید که چگونه از اینترنت به‌طور صحیح استفاده کند و مراقب چه مواردی باشد. شفاف صحبت کردن درباره‌ی فضای مجازی با فرزندان بسیار مهم است. والدین باید با کودکان خود راجع به کسانی که در ارتباط هستند، نحوه‌ی این ارتباطات، و اهمیت روابط دوستانه و حمایتی صحبت کنند. همچنین باید به آن‌ها بفهمانند که رفتارهای تبعیض‌آمیز و نامناسب هرگز قابل قبول نیستند. کودکان باید تشویق شوند که اگر در فضای آنلاین با رفتارهای نادرست یا مزاحمتی روبه‌رو شدند، این موضوع را بلافاصله با والدین یا یک فرد بالغ معتمد در میان بگذارند. استفاده از تکنولوژی برای حفاظت از کودکان مطمئن شوید که تمامی دستگاه‌های الکترونیکی فرزندتان از نرم‌افزارهای آنتی‌ویروس به‌روز و تنظیمات حریم خصوصی مناسب بهره‌مند باشند. همچنین، برای حفظ امنیت کودکان، پوشاندن وب‌کم زمانی که از آن استفاده نمی‌شود، یک اقدام مفید است. برای بچه‌های کوچک‌تر، ابزارهایی مثل "KidLogger" و "Google Family Link" وجود دارند که امکان نظارت ایمن بر تجربیات آنلاین کودکان را فراهم می‌آورند. در خصوص منابع آموزشی رایگان آنلاین، بسیار مهم است که فرزند شما هیچ‌گاه از اطلاعات شخصی خود مانند اسم کامل یا عکس‌های خصوصی برای دسترسی به این منابع استفاده نکند. همچنین، باید حریم خصوصی آنلاین کودک را مدیریت کنید تا از دریافت اطلاعات شخصی غیرضروری جلوگیری کنید. همراهی با فرزند در دنیای مجازی فرصت‌هایی ایجاد کنید تا فرزندتان ارتباطات آنلاین سالم و مثبتی با دوستان و خانواده داشته باشد. شما می‌توانید در این راه با او همراهی کنید و در کنار او از "ارتباطات مجازی" الگویی مناسب از مهربانی، احترام و همدلی ارائه دهید. به‌علاوه، زمان‌هایی را برای استفاده از اینترنت تعیین کنید که در آن کودک بتواند از منابع آموزشی و سرگرمی‌های آنلاین با ایمنی کامل بهره‌مند شود. آموزش به کودکان درباره استفاده مسئولانه از اینترنت کودکان باید بیاموزند که از ورود به سایت‌ها و استفاده از بازی‌ها یا اپلیکیشن‌هایی که مناسب سن‌شان نیست، خودداری کنند. به آن‌ها آموزش دهید که چطور باید از اطلاعات نادرست و محتوای نامناسب که می‌تواند نگرانی‌هایی مثل ترس از ویروس کرونا ایجاد کند، اجتناب کنند. منابع دیجیتال معتبر زیادی از سازمان‌های شناخته‌شده مثل یونیسف و سازمان جهانی بهداشت وجود دارند که می‌توانند به شما و فرزندتان کمک کنند تا اطلاعات درستی کسب کنید. تشویق به رفتارهای سالم در فضای مجازی رفتارهای خوب را در فضای مجازی و در تماس‌های تصویری تشویق کنید. فرزندتان را ترغیب کنید که در تعاملات آنلاین خود با همکلاسی‌ها، دوستان و دیگران با مهربانی و احترام رفتار کند. علاوه بر این، نظارت بر پوشش فرزندتان در زمان‌های تماس تصویری بسیار مهم است و بهتر است از انجام چنین تماس‌هایی در مکان‌هایی مانند اتاق خواب جلوگیری شود. کودکان باید همچنین یاد بگیرند که تبلیغات آنلاین، به‌ویژه تبلیغاتی که به ترویج غذاهای ناسالم یا کلیشه‌های جنسیتی می‌پردازند، می‌توانند برای آن‌ها نامناسب باشند. به فرزندتان کمک کنید تا تبلیغات آنلاین را شناسایی کند و از فرصت‌های آموزشی استفاده کنید تا پیام‌های منفی را با هم شناسایی کنید. جمع‌بندی حضور کودکان در دنیای مجازی امروزه امری غیرقابل‌انکار است. در عین حال که این فضا می‌تواند فرصت‌های بزرگی برای یادگیری، ارتباطات و سرگرمی فراهم کند، نیازمند نظارت دقیق و آگاهی والدین است تا کودکان در این دنیای وسیع به‌طور ایمن و مسئولانه حرکت کنند. در نهایت، والدین باید نه تنها نظارت کنند، بلکه در دنیای مجازی کودک‌شان شریک شوند و از تجربیات آنلاین به‌عنوان فرصتی برای تربیت و آموزش صحیح بهره‌برداری کنند.